Geçen akþam önemli misafirlerimiz vardý. Ýlimizde Saðlýk Müdürlüðü iþbirliði ile düzenlenen Hasta Güvenliði konulu bir eðitim semineri için gelmiþlerdi. Geleceklerini bir gün önce Server Gazi Devlet Hastanesi Kalite Yönetim Sorumlusu sevgili dostumuz Okan Ýlhan haber verdi.

Saðlýk Bakanlýðý Müþaviri Sayýn Bilge Aydýn’ý aradým. Yaklaþýk bir yýldýr görüþememiþtik, hem biraz iþ, hem de eski günlerden dertleþmek üzere akþam yemeðinde birlikte olmaya karar verdik. Yemeðe daha sonra deðerli hocamýz Marmara Üniversitesi Saðlýk Bilimleri Fakültesi Dekan Yardýmcýsý Nezih Varol ve Koç Üniversitesi Hemþirelik Yüksekokulu Semahat Arsel Hemþirelik Eðitim ve Araþtýrma Merkezi Direktör Yardýmcýsý Marziye Üstündað da katýldýlar.

Bilge Aydýn ile o saate kadar devam eden sohbetimizde ana baþlýk; özel saðlýk sektörünün yeni dönemde içinde bulunduðu sýkýntýlarýn sonlandýðýnda kimlerin ayakta kalacaðý konusuna saplanýp kalmýþtý. Nezih Hocamýn ve Marziye Hanýmýn bize katýlýmý ile konunun hasta güvenliðine kaymasý kaçýnýlmaz oldu. Bilge Aydýn sayesinde son iki haftadýr yayýnlanan 1 Temmuz genelgesi baðlantýlý yazýlarýmdan haberdar olduklarýný gördüðüm konuklarýmýzýn yaklaþýmý oldukça dikkatli idi. Sanki bu hafta çýkacak yazýda kendilerinden bahsedeceðimi tahmin etmiþlerdi. Yazýlarýmý oldukça ironik bulduklarýný ifade etmekle yetindiler. Ama Nezih hocamýzýn asýl kaygýsý, sektörde yaþanan ekonomik çalkantýlarýn getireceði bir takým kurumsal tasarruflarýn hasta güvenliðini tehlikeye atmasý yönündeydi.

Nedir bu hasta güvenliði; Saðlýk bakým hizmetlerinin kiþilere vereceði zararý önlemek amacýyla saðlýk kuruluþlarý ve bu kuruluþlardaki çalýþanlar tarafýndan alýnan önlemlerin tamamýdýr.

Hedef, süreçlerdeki basit hatalarýn hastaya zarar verecek þekilde ortaya çýkmasýný engelleyecek yeniden tasarýmlar yapmak ve hatalar hastaya ulaþmadan önce yakalanmasýný ve düzeltilmesini saðlayacak önlemleri almaktýr

Bu konuda çok ciddi tedbirler alýnmasý gerektiði bir gerçek. Ancak uluslararasý kriterleri incelediðimizde hasta güvenliði çalýþmalarýnýn çok yüksek maliyetler içermediðini, emek gerektiren süreçlerden oluþtuðunu da açýkca görebiliriz. Örneðin, yanlýþ taraf cerrahisinde uygulanan en basit protokolü ben yaklaþýk iki yýldýr uyguluyorum ve önceleri hastalardan biraz tepki alsa da bunun olabilecek bir hatayý önleme konusunda alýnmýþ ek bir tedbir olduðunu anlattýðýmda kabul görüyorum. Belki bunlarý Joint Commission Ýnternational gibi dökümante etmiyorum ama bel fýtýðý ameliyatýna girmeden önce sizin de aðrýyan bacaðýnýza asetat kalemi ile bir çarpý iþareti koyarsam sakýn endiþelenmeyin aksine kendinizi güvende hissedin. Mehmet Öz’ün son kitabýnda da yanlýþ taraf cerrahisine karþýn bu iþaretleme tekniðinin bizzat hasta tarafýndan uygulanmasýný önerdiðini de unutmamak lazým.

Öncelikle biz hekimlere düþen ve týbbýn ilk öðretisinde dediði gibi: “Primum non nocere!” yani, “Önce zarar vermeyiniz!”