30 yýl önce J. S. ile evlenerek Ýngiltere’ye yerleþen F. S. Ýngiltere’ de yaþayan 3 çocuk annesi Türk asýllý bir Ýngiliz vatandaþý. Yaz aylarýnda zaman zaman Türkiye ziyaretleri devam ediyor. En son ziyaretini ise her zamankinden biraz daha uzatmak zorunda kaldý. Nedeni ise saðlýk problemleri. Sandýðýnýz türden tatil kazalarý deðil, burada hikaye biraz daha karýþýk. Geçen sene sol bacaðýnda aðrý ve uyuþma ile doktoruna baþvuran Bayan S., muayeneleri sonucu aðrý kesici bir seri ilaçla tedaviye alýnýyor. Þikayetlerinde pek deðiþiklik olmayan hatta zamanla daha da þiddetlenen kadýncaðýz tekrar doktoruna baþvuruyor.Doktorundan uzman bir hekime sevk edilmesini istiyor. Sevki gerekli görmeyen mahalli hekim tedavisini yeniden düzenleyerek, Bayan S.’i gönderiyor. Kýsa bir süre sonra ayaðýndaki þiddetli aðrýlarýn birdenbire kesilmesi ve ayak bileðini oynatamadýðýný fark eden hasta, tekrar mahalli doktoruna baþvuruyor. Doktoru sonunda bu hali ile hastayý sevk ediyor. Beyin ve sinir cerrahisine sevk edilen hastayý gören uzman hekim, bel fýtýðý nedeniyle sinir basýsýna baðlý ayaðýnda kalýcý hasar oluþtuðunu, tedavisinin ameliyat olduðunu ancak geç kalýndýðý için felcin iyileþmeyeceðini söylüyor.

Ben, Bayan S.’den bunlarý ibretle dinlerken, ikinci operasyonunu geçirmiþ ve felçli ayaðý için, yürürken bir destekleyici atel kullanýr durumda idi. Ancak bana bunlarý anlatýrken aslýnda daha beterini yaþayacaðýný ikimiz de tahmin etmiyorduk.

Bu arada kýsa bir bilgilendirme yapayým, Ýngiltere aile hekimliði sisteminin yýllardýr kullanýldýðý sosyal güvenlik yapýsýnda, saðlýk güvencesi açýsýndan boþlukta bir vatandaþýnýn olmadýðý bir sisteme sahip. Durum böyle iken bizim için de aslýnda herhangi bir pilot bölge kadar önem arz eden bir geçmiþi var.

Gelelim tekrar hastamýza, hastamýza diyorum çünkü o artýk bizim hastamýz, Ýngiltere’nin deðil. Bu sevk sistemi ve detaylarýný çok da yadýrgamayan hastamýz, artýk mahalli hekimine pek güveni kalmamýþ olacak ki kafasýnda saðlýðý ile ilgili ne kadar soru varsa sýralamaya baþladý. Laf arasýnda, son zamanlarda meme baþýna yakýn bir bölgede pürüzlü bir yapýnýn eline geldiðini, onun için de mahalli hekimine baþvurduðunu, ona krem verdiðini, ama halen iyileþmediðini söyleyince, eþim dayanamadý ve müdahale etti. Bu durumun hastamýzýn yaþlarýnda þüpheli durumlardan olduðunu acilen bir mamografi ve meme ultrasonu yaptýrmak gerektiðini söyledi. Bizce bu da ihmale gelmeyecek önemli bir durumdu.

Uzun lafýn kýsasý, mamografi, meme ultrasonu, kitlenin tespiti, biyopsi, patoloji, memenin tamamýnýn ameliyatla alýnmasý, meme kanseri teþhisi, kemoterapi kürleri ve þimdi radyoterapi, ýþýn tedavisi ile devam eden bir öykü. En son durum Radyoloji uzmaný arkadaþýmýz, Dr. Nuri Baþgün’ün iki dudaðý arasýnda. Acaba sol kalça kemiðindeki aðrýlarýn sebebi, kemik metastazý mý ?  Ya da felçli bacaðýný sürüyerek yürüyen hastanýn sol tarafýna aþýrý yüklendiði için olan bir deformasyon mu?

Ýþte Ýngiltere’de aile hekimliði sisteminin yýllar içinde, onca deneyime raðmen geldiði nokta ile ilgili çok da hoþ olmayan bir hikaye. Ýngiliz meslektaþýmýn yerinde olmak istemezdim. Ayný hastada, ayný aile hekimin, sevk kýsýtlamalarý nedeniyle, tek baþýna çözemeyeceði problemlerle uðraþýrken, kendine ve hastaya yaptýklarý. Belki de bir sistemin hekimine ve hastasýna yaptýklarý demek daha doðru olur. Geçmiþ olsun Bayan S., geçmiþ olsun talihsiz meslektaþým ve geçmiþ olsun Ýngiltere…